นายวรรณรัตน์ ชาญนุกูล 8 มีนาคม พ.ศ. 2492 (71 ปี) ที่อำเภอเมืองนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา[1] เป็นบุตรของนายเหล็ง กับนางสวาท ชาญนุกูล จบการศึกษา วิทยาศาสตร์การแพทย์ และแพทยศาสตร์บัณฑิต จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย นิติศาสตร์บัณฑิต (มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช) และสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต จากมหาวิทยาลัยฮาวาย ประเทศสหรัฐอเมริกา เริ่มต้นทำงานเป็นอายุรแพทย์ ที่โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา

ชีวิตครอบครัวสมรสกับ นางเต็มศิริ ชาญนุกูล ครูชำนาญการพิเศษ โรงเรียนราชสีมาวิทยาลัย จังหวัดนครราชสีมา ซึ่งเป็นพี่สาวของพลโทหญิงพูนภิรมย์ ลิปตพัลลภ มีบุตรชาย 1 คน คือ นายตะวัน ชาญนุกูล